Individuele pensioenplanning wordt de komende jaren steeds belangrijker.
Fintechbedrijf Ohpen en Ortec Finance hebben een basisinfrastructuur ontworpen waarmee financiële dienstverleners hun klanten eenvoudig inzicht kunnen bieden in hun pensioensituatie.
Een compleet digitaal overzicht van diverse pensioenpotjes, een schatting van het maandelijkse pensioeninkomen én de mogelijkheid om bij te sturen moeten ervoor zorgen dat pensioenplanning overzichtelijker en eenvoudiger wordt.
De coronacrisis zet de discussie over de toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel op scherp, gelet op de grote problemen die pensioenfondsen van werkgevers ervaren. Duidelijk is in ieder geval dat de trend richting individuele pensioenpotjes zal versnellen. De noodzaak voor consumenten om zicht te houden op hun pensioenopbouw en te kunnen bijsturen wordt hiermee steeds groter.
Fintechbedrijf Ohpen en Ortec Finance, specialist op het gebied van technologie en analytische modellen voor beleggers, hebben hiervoor een basisinfrastructuur ontworpen. Die biedt de technologische en financiële bouwstenen waarmee financiële dienstverleners hun klanten eenvoudig inzicht kunnen bieden in hun pensioensituatie.
Ohpen biedt als softwarebedrijf oplossingen voor banken en andere financiële dienstverleners voor de technologische ‘achterkant’ van producten als spaar- en beleggingsrekeningen. Ortec Finance is onder meer specialist op het gebied van financiële modellen die pensioenfondsen, banken en vermogensbeheerders gebruiken, zodat ze de afweging tussen de risico’s en het rendement van beleggingen zo goed mogelijk inzichtelijk kunnen maken.
Samen hebben Ohpen en Ortec Finance een soort bouwpakket ontwikkeld dat banken, verzekeraars en andere financiële dienstverleners de mogelijkheid biedt om een complete pensioenplanning aan te bieden.
Financiële dienstverleners krijgen een technologische en rekenkundige infrastructuur waarmee ze een eindproduct kunnen maken in de vorm van een tool of pensioenmodule. Daarbij is nadrukkelijk gekozen voor het perspectief van de eindgebruiker, zegt commercieel directeur Angelique Schouten van Ohpen tegen Business Insider: "Het is een generieke oplossing die voor de klant een totaaloverzicht biedt en niet gebonden is aan producten van één partij."
Via digitale inlogs kun je als consument verschillende gegevens koppelen. De basis is bijvoorbeeld de AOW-uitkering van de staat, gevolgd door pensioen dat je bij één of meerdere werkgevers hebt opgebouwd en individuele spaar- en beleggingspotjes.
De geïntegreerde oplossing is zo ontworpen dat je gegevens van verschillende partijen in één online overzicht kunt combineren en meteen actie kunt ondernemen. Als je dus bij bank A een spaarrekening aanhoudt en via een beleggingsrekening van een andere bank in een aandelenfonds belegt, kun je die gegevens op één plek bij elkaar brengen.
Ortec Finance levert de rekenmodellen die schattingen maken van het rendement en het risico van beleggingen. Voor de eindgebruiker wordt dit teruggebracht tot één bedrag: op basis van bijvoorbeeld beschikbare gegevens vanuit de AOW, het werkgeverspensioen en eigen pensioenbeleggingen wordt een schatting gemaakt van het bedrag dat je maandelijks netto krijgt als je op 67-jarige leeftijd met pensioen gaat.
Consumenten kunnen dan bepalen hoeveel ze bijvoorbeeld per maand extra moeten inleggen in bepaalde potjes, als ze later een hogere maanduitkering willen of als ze een jaar eerder met pensioen willen én dezelfde netto uitkering willen houden.
"We willen voor de eindgebruiker de complexiteit wegnemen bij beslissingen over pensioen. Als individu ben je vooral geïnteresseerd in de vraag: wat krijg ik later per maand aan pensioen? En je wilt weten wat er gebeurt tijdens de opbouwperiode", zegt Schouten.
Beleggen voor pensioen in box 1 en box 3
Met de geïntegreerde oplossing van Ohpen en Ortec Finance willen de twee partijen een voorzet geven tot de ontwikkeling van betere pensioenproducten. Hierbij zijn ook fiscale aspecten van beleggen voor de oude dag van groot belang.
Als individuele pensioenbelegger heb je momenteel de keuze uit grofweg twee smaken.
Aan de ene kant kun je vermogen voor pensioen opbouwen in box 3, waarbij je tijdens de opbouwfase jaarlijks de vermogensrendementsheffing betaalt. Op het moment dat je met pensioen gaat ben je wel flexibel bij de inzet van je pensioenpot en je betaalt geen inkomstenbelasting in box 1.
Het alternatief voor zelf pensioen opbouwen in box 3 is dat je kiest voor een fiscaal vriendelijke regeling zoals een bancaire lijfrente in box 1. Daarbij betaal je geen belasting in box 3 in de opbouwfase van het vermogen. Bovendien is de premie-inleg onder bepaalde voorwaarden aftrekbaar in box 1. Maar daar zit wel een belangrijke voorwaarde aan vast.
Op het moment dat je met pensioen gaat, moet je het opgebouwde vermogen in een uitkeringsproduct stoppen via een bank of verzekeraar. Die garandeert dan gedurende een bepaalde periode (van bijvoorbeeld 20 jaar) een maandelijkse uitkering, die wel weer belast is in box 1.
Nadeel van de huidige uitkeringsproducten is dat die sterk afhankelijk zijn van het renteniveau op het moment dat je met pensioen gaat. Als de rente erg laag is, zoals nu, heb je pech en krijg je bij eenzelfde vermogen een fors lagere uitkering.
Volgens Iwan Schafthuizen van Ortec Finance biedt de geïntegreerde oplossing van Ohpen en Ortec de mogelijkheid voor financiële dienstverleners om slimmere producten aan te bieden. "Je kunt hiermee, ook voor pensioenproducten die gebruik maken van fiscale voordelen bij de opbouw, in de uitkeringsfase producten aanbieden die gebruik maken van doorbeleggen."
Bij doorbeleggen kies je dus niet voor een uitkeringsproduct waarbij het opgebouwde vermogen wordt omgezet in een maanduitkering die gebaseerd is op de stand van de rente bij de pensioendatum. In plaats daarvan wordt bij doorbeleggen een deel van het vermogen ook ná pensionering als belegging aangehouden. Dat kan per saldo een hogere uitkering opleveren.
"Het ligt voor de hand dat financiële dienstverleners, zowel in Nederland als daarbuiten, de komende jaren dit soort innovatieve producten voor individueel pensioen op de markt gaan brengen", aldus Schafthuizen.